Eerste Belgisch kankervaccin voor longkanker in de maak

 

Met een kankervaccin voor longkankerpatiënten wil het UZ Gent het immuunsysteem prikkelen om tumorcellen op te ruimen.
 

Met een kankervaccin voor longkankerpatiënten wil het UZ Gent het immuunsysteem prikkelen om tumorcellen op te ruimen. © Thinkstock
 

De dienst Longziekten hoopt dit jaar nog op een goedkeuring voor tests op mensen, waardoor het eerste vaccin voor de grootste kankerdoder in de maak is. Dat laat het medisch-wetenschappelijk blad UZ Letters weten. "Een kankervaccin wordt meestal niet preventief gebruikt, zoals een griepprik", maakt professor dr. Karim Vermaelen (dienst Longziekten) meteen duidelijk. "Vaak is het een therapeutisch vaccin, bedoeld voor mensen die al kanker hebben."

Dat het immuunsysteem in staat is tumoren te verdringen is onlangs bevestigd met een nieuwe generatie medicijnen die T-cellen (de zogenaamde soldatencellen in het afweersysteem) kan ontremmen. Nadeel is wel dat die opgefokte T-cellen ook gezonde cellen kunnen aanvallen. Met een kankervaccin kan je die aanval meer focussen op de tumor zelf, en zulke hevige auto-immuunreacties vermijden.

Immuunsysteem
Vaccins met antigenen om kankers terug te dringen zijn nog niet beschikbaar op de markt, maar worden in allerhande vormen wereldwijd uitgetest. Een veelbelovende strategie maakt gebruik van dendritische cellen (DC), die in het immuunsysteem een cruciale rol spelen. "Bij kankerpatiënten zijn die DC's corrupt: ze geven de T-cellen instructies om tegenover de kanker tolerantie te handhaven."

Die hindernis kan men omzeilen door in het labo "goede" DC's aan te maken. Dat doet men door in de witte bloedcellen van patiënten voorlopers van dendritische cellen (monocyten) te oogsten en te laten uitrijpen tot volwaardige lichaamseigen DC's. Die worden dan samen met tumorantigenen van de patiënt opgeladen, waardoor het geheel als vaccin toegediend wordt.

Aan het UZ Gent werd daarvoor een unieke bereidingsmethode ontwikkeld, die korter en eenvoudiger is en toch krachtige cellen produceert. (Belga/INM)