GESCHIEDENIS
VAN HARLINGEN (regio)
Us Mem
Us Mem
Bronzen beeld (1954) van de Nederlandse
beeldhouwer Gerhardus Jan Adema (1898-1981). Het staat sinds 1990
aan de Harlingersingel in Leeuwarden. In de volksmond kreeg het
standbeeld de naam Us Mem, ter vergelijking met het standbeeld van
stadhouder Willem Lodewijk, dat men Us Heit noemde.
Toen onze buurlanden in de jaren zestig
van de vorige eeuw Holsteindieren vanuit Amerika gingen importeren,
kwam de export van het Fries- Hollandse vee in groot gevaar. Was het
Amerikaanse melkvee misschien beter? De productie in de VS per koe
was hoger dan in Nederland. Daarom werden in de jaren zeventig
Fries-Hollandse koeien geïnsemineerd met sperma van (zwartbonte)
Amerikaanse Holsteinstieren. Het uiterlijk van de koeien veranderde.
De kruishoogte ging van 130 naar 145 cm (2009) en de melkproductie
steeg van 4500 kg in 1970 naar 7400 kg in 1990!De meeste Nederlandse
koeien heten nu Holstein-Frisians. Holsteiners overigens van
oorsprong Hollandse koeien. Een klein deel van de Friese boeren
handhaafden hun oorspronkelijke Fries-Hollandse veestapel. Zij
richtten in 1983 een eigen stamboek op: FHRS, dat in 1993 officiëel
werd erkend. Het aantal FH-koeien is niet groot (7000 koeien). De
gemiddelde melkproductie is 6700 kilo melk (Holstein-Frisians 9270
kg melk, met iets lagere waarden. De voorstanders van de
oorspronkelijke Friese koeien geven aan dat de dieren veel minder
krachtvoer nodig hebben en dat ze gezonder zijn. In het jaar 2000
zijn er 4 miljoen runderen, waarvan 1,5 miljoen melkkoeien. Door de
ziekte blauwtong viel in 2008 de export stil. Met name door een
toenemende vraag uit Engeland trekt de export in 2009 weer aan.
(Wikipedia Frisia Nr.17)
Us Mem (Fries
voor onze moeder) is een bronzen beeld van de Nederlandse beeldhouwer
Gerhardus Jan Adema (1898-1981). Het staat aan de Harlingersingel in
Leeuwarden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten